Stichting Holländerei

Sinds 1994 houdt de Stichting Holländerei zich bezig met het thema dwangarbeid. Toen stond ons werk met name in het teken van de nog niet helemaal voltooide verzoening tussen NL en D, nu werken we in het grotere culturele kader van Europa; we hebben b.v. goede contacten in Oost-Europa. We begonnen met een reis voor de vaak miskende dwangarbeiders en waren ook bij herdenkingen in Sachsenhausen, Ravensbrück en Grossbeeren. Het resultaat was het boek Niederländer und Flamen in Berlin 1940-1945. Nog steeds ondersteunen wij ex-dwangarbeiders, concentratiekampgevangen en familieleden. In 1996 organiseerden we samen met de Stiftung Topographie des Terrors en verenigingen van ex-dwangarbeiders uit Frankrijk, Tsjechië, Nederland, Polen en Duitsland in Berlijn een symposium (Zur Arbeit gezwungen, 1999) dat als belangrijke regionale studie wordt genoemd.
In 1997 werkten we mee aan een RVU-documentaire waarin twee Nederlandse ex-dwangarbeiders zijn geportretteerd; we zorgden ook voor de begeleidende brochure en de Duitse ondertiteling (Een Koffer in Berlijn). Voorbeelden van wat we voor andere organisaties kunnen doen - als mede-organisator met een netwerk en mogelijkheden om te vertalen, te tolken, ondertitels te verzorgen, lezingen e.d. in scholen te geven, op te treden als dagvoorzitter, om workshops te organiseren en te leiden. Ook verzorgen we optredens van de zanger Johan Meijer met songs over oorlog en dwangarbeid (www.nederossi.com).
Een project met de kunstenaars René Klarenbeek en Sabine Lindemann is in 2003 afgesloten met de presentatie van het audioboek Nou ja, dat hou je ervan over/Na ja, das prägt einen eben bij het NIOD en in het Rathaus in Berlijn. Momenteel verbreden we het thema dwangarbeid tot de aspecten werkweigering en vlucht, de straf daarvoor was o.a. dwangarbeid via kamp Amersfoort. Wij ondersteunen dit nationale Monument en ook het leggen van contacten met vergelijkbare Gedenkstätten in Duitsland.
Vaak ontstaat tijdens de samenwerking met anderen een ander beeld van de geschiedenis, naast bronnenonderzoek gaan we daarbij voornamelijk uit van oral history op basis van gesprekken met betrokkenen. Uit ervaring weten we, hoe belangrijk het is om het verleden niet te vergeten en het met alle nare ervaringen maar toch ook mooie momenten aanschouwelijk te maken. En daarbij overlevenden de kans te geven om hun verhaal te vertellen en eventueel terug te keren naar de plekken, waar ze destijds geleden hebben. Niet alleen voor henzelf, ook voor hun (klein)kinderen - en de geschiedschrijving. We willen het thema dwangarbeid ook aan een groter publiek presenteren. Maar wie had in 1995 kunnen vermoeden dat dwangarbeid in 2006 nog als actueel thema op het programma zou staan?

Een paar voorbeelden van ons werk in de afgelopen tien jaar:

• Von der Maas bis an die Memel - Lieder für Überlebende. duitstalige CD, zomer 2003.
  
• Stenen Man - liederen van Johan Meijer (Jean Van Adorp) met het thema WO II (CD), voorjaar 2000
  
• Dat hou je ervan over/Das prägt einen eben. audioboek, april 2003
  
• Zur Arbeit gezwungen, Temmen Verlag, Bremen, 1999
  
• Niederländer und Flamen in Berlin 1940-1945. KZ-Häftlinge, Inhaftierte, Kriegsgefangene, Zwangsarbeiter. Ed. Hentrich, Berlin, 1996
  
• Een koffer in Berlijn / Ein Koffer in Berlin, documentaire met brochure, RVU 1997
  
• Hellema, Nicht von Hören sagen (vertaling bedoeld voor het vinden van een Duitse uitgever, 2005)
  
• Maarten Mourik, Brandenburgisches Requiem, vertaling, Ed. Hentrich, Berlin 1999.
  
• Dunya Broer: Ich lebe, weil Du Dich erinnerst, vertaling, Nicolai Verlag Berlin, 1998

www.hollaenderei.de
Soesterweg 146, NL-3812 BD Amersfoort
Handy (+31) 621854757
Tel. (+31) 33 461 90 74, Fax (+31) 33 448 07 99
Unsere Adresse in Berlin: Sächsische Str. 21, D-10707 Berlin